Στις μέρες μας ακούμε συνεχώς τη λέξη πληθωρισμός και φανταζόμαστε φουτουριστικές δυστοπικές οικονομίες που καταστρέφουν ολόκληρες χώρες.
Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε λεπτομερώς το θέμα του πληθωρισμού και θα αναλύσουμε τι ακριβώς είναι. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ακούσετε και το σχετικό επεισόδιο του podcast μας στο: https://www.youtube.com/watch?v=ClE90kPocbI&ab_channel=SweetBenjies
Ορισμοί και ορολογία
Ακούμε τη λέξη “πληθωρισμός” πολλές φορές στις ειδήσεις. Αν και μπορεί να ακούγεται εύκολο και αυτονόητο θέμα, πολλές φορές, αυτό δεν ισχύει. Αυτή η υπεραπλουστευμένη εκδοχή που ακούμε από τις ειδήσεις δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα.
Ας ξεκινήσουμε με ορισμένους ορισμούς. Ο πληθωρισμός, όπως τον ορίζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), είναι η μέτρηση του κόστους ενός συνόλου αγαθών και υπηρεσιών και η αύξησή του με την πάροδο του χρόνου. Αυτή η πρόταση από μόνη της είναι επίσης ασαφής, οπότε ας εξετάσουμε κάθε όρο ξεχωριστά.
Το κόστος ενός συνόλου αγαθών και υπηρεσιών, σε πολλές περιπτώσεις, αναφέρεται σε “ένα καλάθι αγαθών και υπηρεσιών” και όταν μιλάμε για το κόστος, αναφερόμαστε στη χρηματική του αξία και στην ποσοστιαία μεταβολή του με την πάροδο του χρόνου.
Αυτή η μέτρηση, σε μια μακροσκοπική θεώρηση δείχνει την ποσοστιαία μεταβολή του κόστους ζωής σε μια χώρα.
Ο δείκτης τιμών καταναλωτή
Οι οικονομολόγοι έχουν δημιουργήσει διάφορα πρότυπα που ονομάζονται “καλάθια” και περιλαμβάνουν έναν σταθερό κατάλογο ειδών, σε προκαθορισμένες αναλογίες, οι οποίες μεταβάλλονται κάθε Ιανουάριο ζυγών ετών. Το αποτέλεσμα είναι μια χρονοσειρά που περιλαμβάνει τις τιμές των ειδών με την πάροδο του χρόνου.
Δείκτης τιμών καταναλωτή (CPI), το καλάθι αγαθών
Κάθε χώρα έχει μοναδικές καταναλωτικές συνήθειες. Κάθε άτομο και κάθε οικογένεια αγοράζει ορισμένα πράγματα ανάλογα με την κουλτούρα της χώρας κ.λπ. Σύμφωνα με αυτές τις πολιτιστικές γραμμές, το καλάθι αγαθών ορίζει το περιεχόμενο του.
Τα 8.000+ είδη των ΗΠΑ που περιλαμβάνονται μέσα στον ΔΤΚ είναι από 38 αστικές περιοχές της χώρας και μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:
- Τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά
- Ένδυση και υποδήματα
- Στέγαση, νερό, ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα
- Έπιπλα, οικιακός εξοπλισμός και συντήρηση
- Υγεία
- Μεταφορές
- Επικοινωνία
- Αναψυχή και πολιτισμός
- Εκπαίδευση
- Διάφορα αγαθά και υπηρεσίες
Περισσότερες πληροφορίες σε ακουστική μορφή μπορείτε να βρείτε στο podcast μας στο κάνοντας κλίκ εδώ.
Σύνολα και υποσύνολα ΔΤΚ
Ο CPI-U (ΔΤΚ) περιλαμβάνει τα νοικοκυριά σε όλες τις αστικές μητροπολιτικές περιοχές με 2.500 κατοίκους και άνω, και δεν περιλαμβάνει τους αγροτικούς, στρατιωτικούς και πληθυσμούς που δουλεύουν στον δημόσιο τομέα. Αντιπροσωπεύει από το 88% έως το 93%, σύμφωνα με διάφορες πηγές, όλων των μη θεσμικών αστικών πληθυσμών των καταναλωτών.
Αυτός είναι ο αριθμός που αναφέρεται συχνότερα στα μέσα ενημέρωσης. Οι ποσοστιαίοι αριθμοί που βλέπουμε πιο συχνά περιλαμβάνουν τη μεταβολή των τιμών του καλαθιού αγαθών σε μη προσαρμοσμένη βάση για περίοδο ενός έτους.
Ο δείκτης CPI-W περιλαμβάνει τους υπαλλήλους γραφείου, πωλήσεων, βιοτεχνίας, λειτουργίας και υπηρεσιών (μισθωτοί αστικών περιοχών και υπάλληλοι γραφείου) και δεν περιλαμβάνει κατηγορίες εργασίας όπως οι διευθυντές, οι τεχνικοί και οι επαγγελματίες βραχυχρόνιας απασχόλησης, καθώς και τους αυτοαπασχολούμενους, τους ανέργους και τους συνταξιούχους). Χρησιμοποιείται κυρίως για τον καθορισμό των μισθών και των προσαρμογών του κόστους ζωής. Ο δείκτης αντιπροσωπεύει περίπου το 29% του πληθυσμού των ΗΠΑ.
Τέλος, ο CPI-E αντιπροσωπεύει πληθυσμούς ηλικίας άνω των 62 ετών. Η περιγραφή αυτή αποτελεί περίπου το 24% του πληθυσμού των ΗΠΑ. Φυσικά, οι δαπάνες αυτής της κατηγορίας πληθυσμού θα περιλαμβάνουν αυξημένες δαπάνες ιατρικής περίθαλψης σε σχέση με όλες τις άλλες, αλλά και δαπάνες κοινωνικής ασφάλισης.
Βασικός ΔΤΚ (Core CPI)
Το καλάθι αγαθών που χρησιμοποιείται για τον Βασικό ΔΤΚ δεν περιλαμβάνει είδη με υψηλή μεταβλητότητα τιμών, όπως η ενέργεια και τα τρόφιμα.
Εάν σας άρεσε οι πληροφορίες που υπήρχαν σε αυτό το άρθρο, τότε μπορείτε να ακούσετε και το σχετικό επεισόδιο του podcast μας στο: https://www.youtube.com/watch?v=ClE90kPocbI&ab_channel=SweetBenjies
Χρήσιμες Πηγές
- International Economics by Paul R. Krugman, Maurice Obstfeld, and Marc J. Melitz
- The 15-Minutes Economist by Anne Rooney
- Principles Of Economics by N. Gregory Mankiw
- Inflation: Prices on the Rise
- United States Consumer Price Index (Wiki)
- Handbook of Methods Chapter 14: Producer Prices